Vasilis Papazaxos

Η ιστορία μου

Scroll down to content

Βασίλης Παπαζάχος

Καθηγητής Σεισμολογίας

Η Ιστορία Του

Αποφάσισα να γράψω αυτή τη σύντομη αυτοβιογραφία για διάφορους λόγους. Οι αναφερόμενοι αμέσως παρακάτω είναι ίσως οι τέσσερις σημαντικότεροι απ’ αυτούς:
Όταν συνταξιοδοτήθηκα από το Πανεπιστήμιο (το 1998) και είχα κάποιο ελεύθερο χρόνο, άρχισε να αυξάνεται έντονα η ψυχολογική μου ανάγκη να επαναφέρω στη μνήμη μου, με συστηματικό τρόπο, τα σημαντικότερα γεγονότα που έζησα. Διαπίστωσα, όμως, ότι αυτό ήταν δυνατόν μόνο αν τα κατέγραφα.
Ενδιαφερόμουν από μικρός να μάθω για τις ρίζες μου και για τον τρόπο που ζούσαν οι πρόγονοί μας. Διαβάζοντας και ρωτώντας, βρήκα κάποια στοιχεία για τις ρίζες μου και πληροφορήθηκα ότι η ζωή των προγόνων μας ήταν παρόμοια με τη ζωή στην ελληνική επαρχία όταν ήμουν παιδί και ζούσα στο χωριό μου. Γι’ αυτό θεώρησα χρήσιμο να καταγράψω αυτά τα στοιχεία και να περιγράψω τη ζωή μου κατά την παιδική μου ηλικία, ώστε όσοι από τη νεότερη γενιά (συγγενείς μου κ.λπ.) ενδιαφέρονται, να έχουν μία πηγή τέτοιων πληροφοριών.

Επικρατεί, σε μεγάλο ποσοστό της νεολαίας μας, η απαισιόδοξη αντίληψη ότι παράγοντες ανεξάρτητοι απ’ αυτούς (κοινωνικές συνθήκες κ.λπ.) καθορίζουν την εξέλιξή τους στη ζωή και ότι η δική τους προσπάθεια εξουδετερώνεται από τέτοιους εξωτερικούς αρνητικούς παράγοντες. Όμως, η επίμονη και ισχυρή προσπάθεια πνευματικής, επαγγελματικής και ηθικής προόδου, σε συνδυασμό με τις εμφανιζόμενες στη ζωή ευνοϊκές συγκυρίες, δημιουργούν θετικούς παράγοντες που συμβάλλουν στην υπερνίκηση των συνεπειών των αρνητικών συνθηκών. Ευελπιστώ ότι η σύντομη αυτοβιογραφία μου θα συμβάλει στο να πεισθούν οι νέοι της χώρας μας που θα τη διαβάσουν ότι το μέλλον τους εξαρτάται κρίσιμα από τη δική τους προσπάθεια.
Πιστεύω ότι μία από τις σημαντικές δυνατότητες κοινωνικής προσφοράς ενός ενήλικα είναι η συστηματική του προσπάθεια δημιουργίας ευνοϊκών συνθηκών για την πρόοδο των νέων. Αυτό βέβαια ισχύει ιδιαίτερα για τους πανεπιστημιακούς δάσκαλους, λόγω των δυνατοτήτων που παρέχονται σ’ αυτούς από τους θεσμούς. Οι θεσμοί αυτοί παρέχουν κυρίως τη δυνατότητα κοινωνικής προσφοράς στους καθηγητές πανεπιστημίου με την έγκυρη ερευνητική και εκπαιδευτική τους εργασία. Νομίζω ότι σ’ αυτή την αυτοβιογραφία υπάρχουν στοιχεία που αποδεικνύουν ότι οι ενήλικες, ιδιαίτερα οι πανεπιστημιακοί, έχουν τη δυνατότητα τέτοιας κοινωνικής προσφοράς και ότι αυτή η προσφορά τους αποτελεί αποδεκτό λόγο κοινωνικής τους καταξίωσης.

Το επιστημονικό του έργο

Ως ερευνητής και πανεπιστημιακός δάσκαλος έχω πραγματοποιήσει ερευνητικό, εκπαιδευτικό και διοικητικό έργο. Στο διοικητικό μου έργο έχω αναφερθεί κατά την περιγραφή της σταδιοδρομίας μου στο Πανεπιστήμιο Αθηνών, στο Αστεροσκοπείο Αθηνών, στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης και στο Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (ΙΤΣΑΚ). Για το λόγο αυτό, εδώ παρουσιάζεται, πολύ συνοπτικά, η επιστημονική μου συμβολή, δηλαδή το ερευνητικό και εκπαιδευτικό έργο μου. Στη συνέχεια δίνονται στοιχεία για την κοινωνική μου δράση που αφορά στην εφαρμογή των γεωφυσικών μου γνώσεων στην αντιμετώπιση κοινωνικών προβλημάτων και στα ενδιαφέροντά μου για τη λύση άλλων προβλημάτων της κοινωνίας. Αναφέρονται τέλος οι σημαντικότερες τιμητικές διακρίσεις που μου έχουν γίνει από εθνικούς και διεθνείς φορείς σε αναγνώριση της επιστημονικής και κοινωνικής μου προσφοράς καθώς και ορισμένα ευτράπελα γεγονότα που συνέβησαν κατά την επαγγελματική μου σταδιοδρομία.

Ερευνητικό έργο
Ως ερευνητικό έργο θεωρώ το επιστημονικά έγκυρο έργο, δηλαδή αυτό που δημοσιεύθηκε σε διεθνή περιοδικά ή πρακτικά διεθνών συνεδρίων μετά από κρίση από ειδικούς στο γνωστικό αντικείμενο της αντίστοιχης δημοσιευμένης εργασίας. Για την πραγματοποίηση αυτού του έργου συγκρότησα ερευνητικές ομάδες, συνέβαλα στην ίδρυση σεισμογραφικών δικτύων, συγκέντρωσα και επεξεργάστηκα επιστημονικό υλικό, μερίμνησα για τη χρηματοδότηση επιστημονικών προγραμμάτων, παρακολούθησα και διοργάνωσα επιστημονικά συνέδρια και σχεδίασα έρευνα επιστημονικά σημαντική και κοινωνικά χρήσιμη.

Όπως έχω ήδη αναφέρει συγκρότησα τρεις ερευνητικές ομάδες, μία στο Γεωδυναμικό Ινστιτούτο του Αστεροσκοπείου Αθηνών, τη δεύτερη στο Εργαστήριο Γεωφυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και την τρίτη στο Ινστιτούτο Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών. Κατά την επιλογή των μελών κάθε ερευνητικής ομάδας επεδίωξα ώστε, στο μέτρο του δυνατού, κάθε τέτοιος επιστήμονας να είναι όχι μόνο έξυπνος αλλά να έχει και ισχυρή θέληση, αφού είναι γνωστό ότι η παραγωγή επιστημονικής γνώσης απαιτεί ευφυΐα αλλά και επιμονή (persistence), δηλαδή ψυχολογική ικανότητα για την αφιέρωση σημαντικού ποσοστού του χρόνου στην σκέψη για τη λύση επιστημονικών προβλημάτων. 

Οι περισσότεροι απ’ αυτούς τους συνεργάτες μου εξελίχθηκαν σε πανεπιστημιακούς δασκάλους ή έχουν ανάλογες θέσεις σε ερευνητικά κέντρα. Πρωτοστάτησα στην εγκατάσταση τριών σεισμογραφικών δικτύων, δηλαδή του πρώτου δικτύου σεισμογράφων του Γεωδυναμικού Ινστιτούτου του Αστεροσκοπείου Αθηνών (το 1964), του πρώτου τηλεμετρικού δικτύου του Εργαστηρίου Γεωφυσικής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (το 1981) και του πρώτου δικτύου επιταχυνσιογράφων του Ινστιτούτου Τεχνικής Σεισμολογίας και Αντισεισμικών Κατασκευών (το 1981).

Η συμβολή μου στη συγκέντρωση και επεξεργασία του επιστημονικού υλικού συνίσταται στο σχεδιασμό έργων που πραγματοποιήθηκαν σε συνεργασία με άλλους ερευνητές και αφορούν:
α) στη συλλογή, την επεξεργασία και την ερμηνεία όλου του μακροσεισμικού υλικού που αφορά στους ισχυρούς σεισμούς που έγιναν στον ελλαδικό χώρο και τις γύρω περιοχές από το 550 π.Χ. μέχρι το 2003, στον υπολογισμό των παραμέτρων των σεισμών αυτών και στην εκπόνηση τριών τόμων χαρτών ισοσείστων το 1982, το 1997 και το 2002,
β) στη συλλογή, την επεξεργασία και την ερμηνεία των σεισμογραμμάτων όλων των αναγραφέντων σεισμών (Μ>4,9) του ευρύτερου ελλαδικού χώρου από το χρόνο εγκατάστασης (1911) του πρώτου αξιόπιστου σεισμογράφου στο χώρο αυτό,
γ) στην εξαγωγή αξιόπιστων τύπων υπολογισμού του μεγέθους των σεισμών και των παραμέτρων των ρηγμάτων του ελλαδικού χώρου,
δ) στην εκπόνηση του πιο αξιόπιστου, σύγχρονου και πολυπληθούς καταλόγου σεισμών του ελλαδικού χώρου, με τη χρησιμοποίηση όλου του ιστορικού και ενόργανου υλικού και
ε) στην ομογενοποίηση καταλόγων σεισμών άλλων περιοχών (Μεσόγειος, Καλιφόρνια, Ιαπωνία, κεντρική Ασία, νότια Αμερική).

Τα κεφάλαια της ζωή του

Αναγνώριση

Φωτογραφικό Υλικό

Αναφορές

Powered by George Siavalas| © 2023 All Rights Reserved